මහජන චීන සමූහාණ්ඩුවේ් 70 වැනි සමරුව අද (01) දිනට යෙදී තිබෙනවා. මානව සංහතිය කෙරෙහි සුවිශේෂ බලපෑමක් කරන ලද බවට අවිවාදයෙන් පිළිගන්නා වූ ‘චීන විප්ලවය’නැතහොත්‘රතු විප්ලවය’ සඳහා නායකත්වය දුන්නේ මහජන චීනයේ අසහාය නායකයා වශයෙන් බුහුමන් ලබන ‘මා ඕ සේතුං’විසින්. එදා මා ඕ ඇතුළු දශ ලක්ෂ සංඛ්යාත කොමියුනිට්ස්වාදීන් විසින් මහත් දුෂ්කරතා මධ්යයේ ආරම්භ කළ ඒ ඓතිහාසික විප්ලවයෙන් බිහි වූ භූමිය අද, වර්තමානය වන විට ලෝකයේ දෙවැනි විශාලතම ආර්ථිකයට හිමිකම් යන ප්රමුඛ දේශයක් බවට පත්ව තිබෙනවා.
ලෝකයේ අධික ජනගහනය ඇති රට වශයෙන් පමණක් නොව ලෝකයේ ප්රමුඛම අපනයනකරු, ආයෝජකයා වශයෙන් ද අද චීනය ලබා සිටින්නේ ඓතිහාසික ජයග්රහණයක්. ඒත් මේ සියලූ ධනාත්මක, සුවිශේෂ ජයග්රහණ සමග චීනය වෙත දැවැන්ත කළු සෙවනැල්ලක් ද පවතිතව තිබෙනවා. ඒ මානව හිමිකම් කෙළසීම ප්රමුඛ කරගත්ධනවාදී / ප්රජාතන්ත්රවාදී වටිනාකම් චීනය විසින් නොසලකා හරිනු ලබන බවට චෝදනාකරමින්. ඒත් පුරා දශක හතක් තිස්සේ බටහිර ලෝකයෙන් එල්ල වන මේ අනේක විධ චෝදනා, ගැරහුම් මැද චීනය නොසැලී, නොබියව සිය ගෝලීය ආධිපත්ය තහවුරු කර ගනිමින් තමා වටා දැවැන්ත බල කේන්ද්රනක් නිර්මාණය කර ගනිමින් සිටිනවා.
චීන - ඇමෙරිකානු වෙළෙඳ යුද්ධය චීනය සිය අභිමානවත් 70 වන සමරුව මහත් අභිමානයෙන් සමරන්නේ තමගෝලීය ආධිපත්ය සියලූ අංශයන් කෙරෙහි තිරසර ලෙය මුදාහැර ඇති ඓතිහාසික අවස්ථාවක වීමසුවිශේෂ දෙයක්. ආර්ථික, දේශපාලන, සමාජයීය හා සංස්කෘතික වශයෙන් අඛණ්ඩව ව්යාප්ත වෙමින් හා ශක්තිමත් වෙමින් තිබෙන චීනයේ ගෝලීය ආධිපත්ය හමුවේ අද බටහිර, බොහෝ විට ධනවාදී ඇමෙරිකාව බියකට වඩා කුහකමක් දක්වන බවයි ජාත්යන්තර විචාරකයින්ගේ මතය වන්නේ. ‘චීනය චීනය විසින්ම නිර්මාණය කරගත්ආකෘතියක් තුළ තිරසර ලෙස ඉදිරියට යනවා. ඔවුන් ගෝලීය වශයෙන් ආර්ථික, දේශපාලන වශයෙන් පමණක් නොව මතවාදීව දශක්තිමත් වෙමින් සිටිනවා. පැහැදිලිව ඔවුන් තවත් දශක කිහිපයකින් ලෝකයේ අංක එක බවටපත් වෙනවා’ බටහිර දේශපාලන විචාරකයින් කියනවා.
මේ ධනාත්මක තත්ත්වය තුළ, තම 70 වැනි සංවත්සරය සමරන මහජන චීනය අද මුහුණ දීසිටින ප්රමුඛ ජාත්යන්තර ගැටලූව වන්නේ ඇමෙරිකානු ‘කුහකත්වය’ හමුවේ ඔවුන්ට දිගින් දිගටම මුහුණ දෙන ‘බදු’ අවදානමයි. ඇමෙරිකාව විසින් චීන නිර්යාත වෙත අසීමාන්තික වශයෙන් බදුපනවමින් සිටින අතර චීන කර්මාන්ත, ආයෝජන හා තාක්ෂණයට හැකි සෑම විටම බාධා කිරීමට පියවර ගනිමින් සිටිනවා.පසුගිය කාලය තුළ ගෝලීය වශයෙන් මහත්සංවාදයට ලක් වූ ‘හුවාවෛයි’ සමාගම සම්බන්ධ ගැටුම මේ ‘ඇමෙරිකානු කුහකත්වයේ’ එක් ප්රකාශනයක් පමණයි. ජාත්යන්තර දේශපාලන විචාරකයින් කියන්නේ ඇමෙරිකානු මේ කුහකත්වය චීන විදේශ ආයෝජන සම්බන්ධයෙන් ද ‘ඍණාත්මක’ව බලපෑම් කරන බවයි. ‘ඔවුන් චීනයට හිතවත් මිත්ර රාජ්ය, එසේ නැතිනම් චීනයේ පරිවාර රාජ්ය වටලමින් හෝඔවුන් වෙත පීඩනය යොදමින් සිටිනවා. විශේෂයෙන් බටහිර ආධාර සහ ආයෝජන ප්රතික්ෂේප වූආසියානු, අප්රිකානු රාජ්ය මේ බටහිර බලවතුන් ක්රමිකව වටලමින් සිටිනවා’ මහජන චීනය ගැන විශේෂඥයෙක් වන ලතින් ඇමෙරිකානු මහාචාර්ය රොනල්ඩෝ පෙෙරෙයිරා පවසනවා. ඔ
හු කියන්නේ ඉන්දියානු සාගර කලාපයේ කුඩා දුපත් රාජ්යයක් වන ‘සිලෝන් / ලංකාව මේ තෙරපුම හමුවේ දැඩිපීඩනයට ලක්ව සිටින බවයි. මහජන චීනය සිය 70 වන සැමරුම හමුවේ ඇමෙරිකානු වැටලීමකටමේ ආකාරයෙන් මුහුණ දී සිටින අතරේ ඔවුන් වටා තවත් ‘අදිසි දැළක්’ නිර්මාණය වෙමින් පවතින බවට චීන විශේෂඥයින්කියන්නේ. ඒ චීනයේ ස්වාධීන කලාපයක් වන හොංකොං හි පසුගිය කාලය තුළ ඇති වුණ මහජනඋද්ඝෝෂණයි. චීනය විසින් පනවුනු ලැබූ එක් නීතියක්ඉවත් කර ගැනීමට බලකරමින් සිදු වූ මෙම උද්ඝෝෂණ සැබැවින්ම ‘චීනය එපා’ කියා නොකියා කියූ විරෝධතාවක් බවයි ඔවුන් කියන්නේ.
චීනය එළිපිට එකී උද්ඝෝෂණ මර්ධනය නොකළත් බිය ගැන්වීම් හා තර්ජනයකිරීම් අඛණ්ඩව පැවැති බවයි ඔවුන් පෙන්වා දෙන්නේ. පරිසරය හා ආර්ථිකය දැවැන්ත ආර්ථික ශක්තියක් සමග සිය අභිමානවත් 70 වන සැමරුවට මුහුණ දෙන මහජන චීනයඑළිපිට සිදුවන විරුද්ධවාදී ක්රියාවලට සේම තවත් අංශ ගණනාවකින් සිදුවන ‘වැටලීම්’ ගණනාවකට මුහුණ දෙමින් සිිටින බව ජාත්යන්තර විචාරකයින් කියනවා. ඒ අතර දේශගුණික අභියෝග ප්රමුඛ බවයි ඔවුන් කියන්නේ. ‘චීනය ගෝලීය දේශගුණයට කරන ඍණාත්මක බලපෑම අති ප්රබලයි. ලෝකයේ ස්වභාවික පරිසරය දූෂණය කරන රාජ්ය අතර චීනය දෙවැනි වන්නේ ඇමෙරිකාවට පමණයි. ඒත් ඔවුන් ඒ ගැන කිසිදු සංවේදීභාවයක් නැහැ’ චීන ක්රියාකාරකම් ගැන නිරන්තර අවධියෙන් සිටින මහා බි්රතාන්යයේ බී.බී.සී සේවයේ ජාත්යන්තර දේශපාලන විශ්ලේෂකමහාචාර්ය ‘බර්නාඞ් ජොන්සන්’ පවසනවා
‘ඔවුන් මේ දැවැන්ත ආර්ථික ශක්තිය අත්පත්කර ගත්තේ පාරිසරික වශයෙන් දැවැන්ත මිලක් ගෙවමින්. කනගාටුවට කරුණ වන්නේ අද චීනය වෙනුවෙන් මේ ‘බිල’ ගෙවන්නේ අප්රිකානු රාජ්ය විසින් වීමයි’ ජොන්සන් පෙන්වා දෙනවා.හමුදා බලය පෙන්වීමට ඇති කැමැත්ත චීනය විසින් අද පවත්වන සිය 70 වන සමරුවේදී තම මිලිටරි බලය වෙන කවරදාටත් වඩා ප්රදර්ශනය කරනු ඇතැයි බටහිර විශ්ලේෂකයින් බලාපොරොත්තු වෙනවා. ඊට හේතු රැසක් ඇති අතර ගෝලීය ආධිපත්යය සඳහා ඇති තම ‘සූදානම’ පෙන්වීම මෙන්ම පසුගිය 70 වසර පුරාම සිදුවූ ආකාරයට ‘තායිවානයට’ මානසික බලපෑමක් කිරීම මේ අතර ප්රමුඛවෙනවා. ‘වසර 70 ක කොමියුනිස්ට් පක්ෂ පාලනය සඳහා වූ සැමරුම් උත්සවයේ කොටසක් ලෙස චීනය අඟහරුවාදා සිය විශාලතම මිලිටරි පෙළපාලිය පවත්වනු ඇති අතර. බීජිනය විසින් ම නිෂ්පාදනය කළ ‘නව ආයුධ’ රාශියක් ප්රදර්ශනය කරනු ඇතැයි බටහිරබලාපොරොත්තු නෙවා.
සාම්ප්රදායික ලෙස මහජන චීනය තම අති උත්කර්ෂවත් සැමරුම පවත්වනු ඇත්තේ ‘ප්රජාතන්ත්රවාදීන්ගේ ලේවලින් තෙත් වූ’ ටියැන්මන් චතුරශ්රයේ දීයි. මේ ගැන පසුගිය දා චීන ආරක්ෂ අංශ ප්රබලයෙක් සඳහනක් කරමින් කියා තිබුණේ චීනයට මෙම සංදර්ශනය සමඟ ‘ශක්තිමය ප්රදර්ශනය කිරීම’ කිසිදු අදහසක් හෝ අවශ්යතාවයක් නොමැති බවත් සිය අවධානය යොමු වී ඇත්තේ ‘සාමයට ආදරය කරන සහ වගකිවයුතු චීනයක්’ ප්රදර්ශනය කිරීමට බවයි. එසේ වුවද මෙම පෙළපාළියේ අතිමහත් දැවැන්තකම චීනය ප්රශංසාව මෙන්ම විරෝධයක් ද එල්ල කරන බවයි විචාරකයින්ගේ අදහස වන්නේ.
චීන ජාතික ආරක්ෂක අමාත්යාංශය වාර්තාකර ඇත්තේ 70 වන සංවත්සර උළෙලට හමුදාවේ විවිධ අංග 59 ක් ඇතුළුව හමුදා භටයන් 15,000ක් සහභාගී වන අතර අති නවීන යුද්ධෝපකරණ 580ක් වීදි හරහා ගමන් කරන අතර ගුවන් යානා 160 ක් ඊට ඉහළින් පියාසර කරනු ඇති බවයි.
චීන ජනාධිපති ෂී ජින් පිංල බීජිං හි ප්රධානමංසන්ධිය වන චැංගන් මාවත ඔස්සේ හමුදා ආචාර පෙළපාලිය නිරීක්ෂණය කරනු ඇති අතර පසුව සන්නාහ සන්නද්ධ භටයින් සඑඑ ගුවන්යානා ගණනාවක් ටියානන් මෙන් චතුරශ්රය හරහා හෝ ඊට ඉහළින් පියාසර කරනු ඇති බවයි ඔහු සඳහන් කළේ.
පළමු වතාවට චීනයේ එක්සත් ජාතීන්ගේ සාමසාධක භටයින් 8,000ක කණ්ඩායමක් සහභාගී වනු ඇති බවයි චීනආරක්ෂක අංශ වාර්තා කියනවා.චීනයේ ‘හදවත’ වන මහජන විමුක්ති හමුදාව (PLA) පැහැදිලිවම නවීන ආයුධ ප්රදර්ශනය කිරීම පිළිබඳව උද්යෝගිමත් වන අතර ඒ සියල්ලම දැනටමත් ක්රියාකාරී තත්ත්වයේ පවතින ඒවා ද වෙනවා. පී එල්ඒ ප්රචාරකයින් නව මිසයිල, රහසිගත හා මිනිසුන් රහිත වාහනහැකියාවන් කෙරෙහි විශේෂ අවධානයක් යොමු කර තිබෙනවා. මෙහිදී අපට පහත සඳහන් අවි ආයුධ දැක බලා ගැනීමට අවස්ථාව හිමිවෙනවා.
1. ලෝකයේ ඕනෑම ප්රදේශයක් ඉලක්ක කර ගත හැකි බව චීන විශ්ලේෂකයින් පවසන නවතම ජංගම ඩීඑෆ් -41 අන්තර් මහද්වීපික බැලස්ටික් මිසයිලය.
2. තවත් බැලස්ටික් මිසයිල පද්ධතියක් වන ඩීඑෆ් -17, රුසියාවේ ඇවාන්ගාඩ් පද්ධතියට සමානහයිපර්සොනික් ග්ලයිඩ් වාහනයක් රැගෙන යා හැකි බව පැවසේ. මිසයිල ආරක්ෂණ පද්ධති මගහැරීම සඳහා එවැනි වාහනවලට ඇදහිය නොහැකි තරම් ඉහළ වේගයකින් උපාමාරු දැමිය හැකිය.
3. ගුවන් යානා නාශක සහ කෘෘස් මිසයිල ඇතුළු තවත් නවමිසයිල පද්ධති මෙන්ම නව දිගු දුර බහුවිධ රොකට් දියත් කිරීමක් ද ඇත.
4. මිනිසුන් රහිත ගුවන් යානා දෙකක්, එකක් සුපර්සොනික් සෝදිසි කිරීමක් සහඉලක්කගත ඩ්රෝන් යානයක් වන ඩීආර් -8 සහ අනෙක ‘තියුණු කඩුව’ ලෙස නම් කර ඇති අතර එය ගුවන් යානා ප්රවාහනය කිරීමට සැලසුම් කරඇත.
5. වයි -20 ප්රවාහන ගුවන් යානා, ජේ -20 රහසිගත ප්රහාරක යානා සහ පූර්ව අනතුරුඇඟවීම් සහ නිරීක්ෂණ ගුවන් යානා.
6. චීනයේ මූලෝපායික බෝම්බකරු වන එච් 6-එන් හි නවතම ප්රභේදය - ගුවන්යානයේඉන්ධන පිරවීම සහ ගුවන් දියත් කළ බැලස්ටික් මිසයිල රැගෙන යාමේ හැකියාව ඇත.
චීනයේ මිලිටරි වියදම් වැඩිවීම කැපීපෙනෙන අතර ෂී මහතා 2015 දී විශාල ප්රතිසංස්කරණ ප්රකාශයට පත්කළ දා සිට වේගවත් වී තිබේ .පසුගිය දශකය තුළ ආරක්ෂක අයවැය සෑමවසරකම අවම වශයෙන් 10% කින් වර්ධනය විය - එය දැන් ඩොලර්බිලියන 168.2 (ඩොලර් බිලියන 136.9) ක් වන අතර එය ලෝකයේ දෙවන විශාලතම වේ.චීනය ආසියාවේ විශාලතම ආරක්ෂක ආයෝජකයාවන අතර, 2018 දී ආයුධ ප්රසම්පාදන හා ආරක්ෂක පර්යේෂණ හා සංවර්ධනය සඳහා ඩොලර් බිලියන 56.1ක් වැය කර ඇති අතර එය චීනයේ සමස්ත ආරක්ෂක අය වැයෙන් 33% කටත් වඩා වැඩිය.
මෑත කාලීන ආරක්ෂක ධවල පත්රිකාවක් මෙය “සාධාරණ හා සුදුසු” වියදම ලෙස හැඳින්වීය.ආරක්ෂාව පිළිබඳ සිය අවධාරණයට සමගාමීව, චීනය එවැනි වියදම් වැඩිවීම් එක්සත් ජනපදයට සාපේක්ෂව අඩු කර ඇති අතර එය සැලකිය යුතු ප්රමාණයේ අනුපිළිවෙලකින් විශාලතම ගෝලීය ආරක්ෂක වියදම්කරුවා ලෙස පවතී - 2018 දී එය ඩොලර් බිලියන 643.3 කි.බෙයිජිං තර්ක කරන්නේ ලෝකයේ දෙවනවිශාලතම ආර්ථිකය වුවද, එහි ආරක්ෂක වියදම් 2017 දී එක්සත් ජනපදයට වඩා හතරෙන් එකකටත් වඩා අඩු වූ අතර ජනගහනයෙන් එක් අයෙකුට ඩොලර් 100 බැගින් - එක්සත් ජනපදයේ ආදායමෙන් 5% ක් පමණි.
චීනය පවසන්නේ තම ජාත්යන්තර ස්ථාවරයටගැලපෙන පරිදි සහ “ලොව ප්රමුඛ පෙළේ සටන්කාමීන් සමඟ ඇතිපරතරය අඩු කිරීම සඳහා“ ශක්තිමත් මිලිටරියක් ”ගොඩනඟන බවයි.එහි අභිප්රේරණයන් පිළිබඳ හෝඩුවාවක් ලැබෙන්නේ එම ධවල පත්රිකාවෙන් වන අතර, ආරම්භයේ දී එක්සත් ජනපදය ප්රධාන රටවල් අතර තරඟකාරිත්වය අවුලුවාලීමහා තීව්ර කිරීම, ආරක්ෂක වියදම් සැලකිය යුතු ලෙස වැඩිකිරීම, න්යෂ්ටික, අභ්යවකාශය, සයිබර් සහ මිසයිල ආරක්ෂණයේ අමතර ධාරිතාවයක් සඳහා තල්ලු කිරීම.ආරක්ෂක අවදානම් සහ අභියෝග ලැයිස්තුවේ ඉහළින්ම, බෙදුම්වාදීන්ට එරෙහි සටන වඩාත් තීව්රවීම සහ තායිවානයේ පාලක ප්රජාතන්ත්රවාදී ප්රගතිශීලී පක්ෂය නිදහස් න්යාය පත්රයකටඅනුගත වීම පිළිබිඹු කරයි.
චීනය තායිවානය කැඩී බිඳී ගිය පළාතක්ලෙස සලකන අතර එය අවශ්ය නම් බලහත්කාරයෙන් යම් දිනෙක නැවත ප්රධාන භූමි පාලනයට යටත්කරනු ඇත. නැවත එක්වීම යනු ජනාධිපති ෂීගේ "ජාතික පුනර්ජීවනය" ඉලක්කයේ කේන්ද්රීය කොටසකි.තායිවානයේ ජනාධිපතිවරණයට මාස තුනක් පමණක් ඉතිරිව තිබියදී, බැලස්ටික් මිසයිල පද්ධති ව්යාප්ත වීමසහ පෙළපාළියේදී රහසිගත හා නවීන තාක්ෂණයන් කෙරෙහි වැඩි අවධානයක් යොමු කිරීම වැළැක්වීමේ පණිවිඩයක් වනු ඇත.
පෙළපාළිය දකුණු චීන මුහුදේ මතභේදාත්මක භෞමික හිමිකම් ඇතුළුව සිය මූලික අවශ්යතා ආරක්ෂා කිරීමට චීනයේ ප්රඅධිෂ්ඨානය දර්ශනයකිරීමට උත්සාහ කරනු ඇත.නිදසුනක් ලෙස, ස්ප්රැට්ලි දූපත් වල ගොඩ කරන ලද පරමාණු මත ගොඩනගා ඇති නව නාවික හා ගුවන් කඳවුරු ආරක්ෂා කිරීමට මිසයිල වේදිකාභාවිතා කළ හැකිය. චීනය, ඇත්ත වශයෙන්ම, ජුනි මස අවසානයේදී දකුණු චීන මුහුදටසජීවී වෙඩි තැබූ නැව් විරෝධී බැලස්ටික් මිසයිල.මෙම හැකියාවන් දකුණු චීන මුහුදට එක්සත්ජනපදයට පිවිසීම වැළැක්වීම සඳහා චීනයේ ප්රවේශ විරෝධී, ප්රදේශ ප්රතික්ෂේප කිරීමේ (A2AD) උපාය මාර්ගයේ කොටසක් යැයි විශ්වාසකෙරේ.
දෙවන ලෝක සංග්රාමයේදී ජපානයට එරෙහිජයග්රහණයේ 70 වන සංවත්සරය සනිටුහන් කරමින් V-day පෙළපාළිය මුළුමනින්ම තනිකරම සම්බන්ධයක්විය. ඊට ප්රතිවිරුද්ධව මෙම පෙළපාළිය උත්සාහ කරන්නේ ආරක්ෂක නවෝත්පාදන හා දේශීය නිෂ්පාදනය අනුව චීනයේ ජයග්රහණ සැමරීමට ය.ප්රධාන පණිවුඩය නම්, PLA සැබවින්ම නව යුගයකට - ෂී ජින් පිංගේ නවයුගයට - සහ දුරදිග යන ප්රතිසංස්කරණවලින් පසුව , 2035 වන විට සැබවින්ම නවීකරණය කරන ලද බලවේගයක්බවටත්, 2049 වන විට ලෝක මට්ටමේ බලවේගයක් බවටත්පත්වීමට හොඳ තැනක සිටින බවය.කෙසේ වෙතත්, අතිවිශිෂ්ට මිලිටරි පෙළපාළියක් එහිආයෝජනයේ පරිමාව විදහා දැක්වුවද, එයට පීඑල්ඒ හි සමස්ත මිලිටරි හැකියාව නිරූපණය කළ නොහැකිය.
චීනයේ මිලිටරි වැටුප් ව්යුහය, ඒකාබද්ධ ඒකාබද්ධ සැපයුම් සහ පුහුණුතන්ත්රයන් වැඩිදියුණු කිරීමේ අවශ්යතාව මෙම මිශ්රණයේ කොටසකි. ඊට අමතරව, චීනයේ අභිලාෂිත මිලිටරි ප්රතිසංස්කරණන්යාය පත්රයට අණ හා බල ව්යුහයන් සවිස්තරාත්මක හා මිල අධික ලෙස වෙනස් කිරීම ඇතුළත් වේ.පෙළපාළි යන අවි ගබඩාවේ නවීනත්වය තිබියදීත්, පීඑල්ඒ එක්සත් ජනපදයට සමාන මිලිටරි හැකියාවන් කරා ළඟා වීමට දශක ගණනාවක් ගත කළ යුතුව තිබෙන බව ආරක්ෂක විශේඥයින්ගේ මතයයි.
Lanka Newsweek © 2025